AL SON DEL PUNK
Banizu Nizuke argitaletxeak "Al son del punk" izeneko liburua argitaratu berri du. Liburuak Kubako punk eszena jasotzen du eta hiru zatitan banatzen da. Lehenik, Galdakaoko Josu Trube Leivak eginiko argazkiekin eta testuekin osaturiko atala, zeinak liburuari izenburua ematen dion; bigarrenik, Bartzelonako Ruido Photo kolektiboak irlako punkiekin eginiko argazki tailerretatik atera ziren irudiekin ondutako
Kuidado Ke Muerden atala, eta hirugarrenik, tailer horretan izandako bizipenak biltzen dituen DVDa. Argazkilari bizkaitarrarengana jo dugu partaidetza ardatz duen egitasmo interesgarri honen nondik norakoen inguruan aritzeko.
Nola sortu zen “Al son del Punk” proiektua?
Proiektua 2008 urteko amaieran sortu zen. Urte horretako abenduaren 19an, Dioni Arce kubatarraren etxean (La Habanan) pare bat botila ron edan eta gero, jakin izan nuen Kuban punkiak zeudela. Momentu horretan jarri nintzen lanean. Milaka galdera egin nizkion Dioniri eta ostean, nire hitza eman nion hortik tiraka lan sakon eta hurbila egingo nuela. Hurrengo egunean Kubako hainbat hiritan jakinpean zeuden tipo euskaldun bat han zegoela rock n roll mugimenduari buruz argazki-dokumental bat egin nahi zuelako. Dioni oso famatua da Kuban, 20 urte baino gehiago daramatza metal kubatarra egiten Zeus taldean. Lehenengo hiru asteetan ia ez nuen argazkirik egin, ingurura hurbiltzeko eta dokumentatzeko lana egin nuen. Asko pentsatu nuen nola enfokatu lana. Sekula ez nuen pentsatu laneko protagonistak gero argazkilariak bihurtuko zirenik.
Zure argazkiak biltzen dituen liburu bat baino gehiago da proiektua, ezta?
Proiektuak, bere osotasunean, hainbat material biltzen ditu. Alde batetik, liburu bat dago, non nire lan pertsonala ikus daitekeen, hiru ataletan banatuta. Gero,
Kuidado ke muerden izeneko zatia dator eta hor hamar kubatarraren argazkiak jasotzen dira. 2010eko irailean
Ruido photo-rekin batera eman genuen argazki ikastaro bat Agencia Cubana de Rock-ean. Horietako ikasle asko nire laneko protagonistak ziren. Ikastaroa hilabete batekoa izan zen eta abenduan bueltatu ginen hiru hilabetean egindako argazkiak bilatzera. Hasi ginenean material guztia aztertzen, konturatu ginen sekulako argazkiak egin zituztela eta lanean jarri ginen formatu ezberdinak editatzeko: Interneterako, erakusketarako… Pieza dokumental bat ere badago 17 minutukoa, non argazki-tailerraren prozesua ikus daitekeen, eurei eginiko elkarrizketak, euren egunerokotasuna…
Zailtasunik izan duzu punk esparru horretan sartzeko?
Bat ere ez. Hasieratik, aurrez aurre azaldu diet egin nahi nuen egitasmoa. Ordu asko pasa ditut eurekin, euren familiekin, azkenean euretariko beste bat nintzen euren egunerokotasunean. Ez neukan prisarik argazkiak egiteko, bi urtetan lau biderrez joan nintzen, eta hori ere uste dut baloratu zutela. Ez naiz pertsona bat ohiko prentsarekin lan egiten dudana, eta hori nabaritzen da zure protagonistekin sortzen duzun harremanean. Oso erraza egin zait eurekin lan egitea.
Zein egoeratan bizi dira bertako punkiak?
Edozein kubatar bezala. Ez dira bizitzen komuna batean ezta etxe okupatuetan ere. Gehienak euren gurasoen edo familiaren etxean. Lehen euretariko asko sanatorioetan bizi ziren, GIBarekin kutsatuak zeudenak leku horietan bizitzera behartuta zeuden, orain jada ez. Galdera baldin bada ia kriminalizatuta baldin badaude, nire erantzuna baietz izango da, punka mundu osoan kriminalizatuta baitago, Euskal Herrian, Kuban edo Indonesian. Bizi garen gizartean apur bat ezberdina baldin bazara, beti kritikatuko zaituzte (jendeak eta sistemak, niretzako gauza berdina baitira) modu baten edo bestean.
Zer gertakizun nabarmenduko zenuke? Anekdota interesgarriren bat?
Alde batetik, William-egaz(Eskoria taldeko abeslari, gitarra eta sortzailea) abesti bat kantatu nuenekoa, Santa Klara-ko Menjunjen. 2009ko urtarrilaren 25ean izan zen, publikoarekin lehendabizikoz abestu nuen eguna. Kamiseta aldatu genuen eta tira hantxe nengoen ni hamaika kubatar zororen aurrean. Urte bat geroago William hil zuten.
Zer nolako ezberdintasunak ikusten dituzu hemengo eta hango punk mugimenduren artean?
Beti galdetzen didate gauza bera eta grazia egiten dit. Ba bertakoak Karibeko punkiak dira eta sistema komunista baten bizi dira; hemen , berriz, Kantauri itsasoa daukagu eta sistema kapitalista batean bizi gara. Uste dut ezberdintasun handia dagoela.
Zer nolako erantzuna eduki zuen haiekin egindako argazki tailerrak?
Ba oro har oso harrera ona eduki zuen, bai parte-hartzaileen aldetik, bai geroxeago eurek egindako erakusketaren aldetik. Kubako leku ezberdinetatik ari da mugitzen eta sormen-proiektu interesante bezala baloratua izan da hainbat esparrutan.
Pozik al zaude liburuaren emaitzarekin?
Oso pozik nago. Gero eta konbentzituago nago proiektuak lantaldean egiten direla eta denboraz egin behar direla. Horrela, proiektuak eboluzio bat dauka eta hori liburuan islatzen da. Liburua eta dokumentala bederatzi hilabeteko lana izan da, eta jende asko ibili gara lanean, bakoitza bere esparruan eta ezeren truke. Eskerrak eman nahi dizkiot lantalde osoari, batez ere Ruido photo-ko kide guztiei eta
Banizu Nizuke editorialari liburua publikatzeagatik. Eta, jakina, ahaztu barik, liburua erosiko dutenengatik kritikak jasotzea nahiko nuke.
Al Son del Punk proiektuari buruzko argazki erakusketa ikusgai izango da Donostiako Beltza Records disko dendan urriaren 8tik 21era. Gero, urriaren 23tik azaroaren 4a bitarte, Iruñeko La hormiga Atomica liburu-dendan ikusi ahalko da. Gasteizen, halaber, azaroaren 8tik 20ra paratuko dute Zuloa Irudia lokalean eta, azkenik, azaroaren 2tik abenduaren 1a bitarte Bilboko ANTI- libuurdendan eta Power Records disko dendan jarriko dute. Egun, argazkiok Bartzelonako Euskal Etxean ikus daitezke urriaren 7ra arte.
